Wydział Informatyki
Kierunek studiów Matematyka Stosowana Poziom i forma studiów pierwszego stopnia inżynierskie stacjonarne
Specjalność / Ścieżka dyplomowania Przedmiot wspólny Profil kształcenia praktyczny
Nazwa przedmiotu Metody optymalizacji Kod przedmiotu MAT1MOP
Rodzaj przedmiotu obowiązkowy
Forma zajęć i liczba godzin W Ć L P Ps T S Semestr 4
30 15 15 Punkty ECTS 5
Przedmioty wprowadzające Algebra liniowa z geometrią analityczną 1 (MAT1AL1),   Algebra liniowa z geometrią analityczną 2 (MAT1AL2),   Analiza matematyczna 1 (MAT1AM1),   Analiza matematyczna 2 (MAT1AM2),   Analiza matematyczna 3 (MAT1AM3),   Pakiety matematyczne (MAT1PMA),   Równania różniczkowe i różnicowe (MAT1RRR),  
Cele przedmiotu

Poznanie podstaw teoretycznych i metod praktycznych optymalizacji statycznej i dynamicznej stosowanych w działalności inżynierskiej. Wykształcenie umiejętności korzystania z wybranych programów obliczeniowych umożliwiających rozwiązywania zadań optymalizacji statycznej i dynamicznej. Przygotowanie do samodzielnego rozwiązywania problemów z zakresu optymalizacji.

Treści programowe

Wykład:
I. Optymalizacja statyczna:
1. Optymalizacja statyczna liniowa: metoda sympleks, zadanie dualne.
2. Optymalizacja statyczna nieliniowa: warunki konieczne i wystarczające dla zadań bez ograniczeń; warunki konieczne i wystarczające dla zadań z ograniczeniami; dualność w programowaniu nieliniowym; metody optymalizacji z ograniczeniami.
II. Optymalizacja dynamiczna:
1. Rachunek wariacyjny: najprostsze zadanie rachunku wariacyjnego; równanie Eulera-Lagrange'a;
funkcjonały zależne od n funkcji; zadanie izoperymetryczne.
2. Sterowanie optymalne: ogólna postać zadania sterowania optymalnego, sformułowanie zasady maximum.

Ćwiczenia:
I. Optymalizacja statyczna:
1. Optymalizacja statyczna liniowa: metoda sympleks, zadanie dualne.
2. Optymalizacja statyczna nieliniowa: warunki konieczne i wystarczające dla zadań bez ograniczeń; warunki konieczne i wystarczające dla zadań z ograniczeniami; dualność w programowaniu nieliniowym; metody optymalizacji z ograniczeniami.
II. Optymalizacja dynamiczna:
1. Rachunek wariacyjny: najprostsze zadanie rachunku wariacyjnego; równanie Eulera-Lagrange'a;
funkcjonały zależne od n funkcji; zadanie izoperymetryczne.
2. Sterowanie optymalne: ogólna postać zadania sterowania optymalnego, sformułowanie zasady maximum.

Pracownia specjalistyczna:
1. Programowanie nieliniowe: metody numeryczne optymalizacji funkcji jednej zmiennej.
2. Programowanie nieliniowe: metody numeryczne optymalizacji funkcji wielu zmiennych bez ograniczeń.
3. Programowanie nieliniowe: metody numeryczne optymalizacji funkcji wielu zmiennych z ograniczeniami.
4. Programowanie liniowe: metoda sympleks.

Metody dydaktyczne

programowanie z użyciem komputera,   ćwiczenia laboratoryjne,   wykład informacyjny,   ćwiczenia przedmiotowe,  

Forma zaliczenia

Wykład - egzamin pisemny.
Ćwiczenia - sprawdziany pisemne.
Pracownia specjalistyczna – sprawozdania i wejściówki.

Symbol efektu uczenia się Zakładane efekty uczenia się Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się
EU1 zna techniki obliczeniowe używane w optymalizacji i rozumie ich zastosowania w nauce i technice K_W02
EU2 zna procedury standardowe w optymalizacji statycznej i dynamicznej, w tym oprogramowanie wspierające rozwiązywanie zadań optymalizacji statycznej i dynamicznej K_W13
EU3 swobodnie posługuje się narzędziami analizy, w tym rachunkiem różniczkowym i całkowym, w rozwiązywaniu problemów optymalizacji K_U05
EU4 potrafił sformułować i sklasyfikować zadanie optymalizacji dla danego problemu technicznego; potrafił zaproponować odpowiedni algorytm dla zadań statycznych i dynamicznych; wykorzystywać procedury standardowe, w tym oprogramowanie wspierające rozwiązywanie zadań optymalizacji K_U10
K_U12
Symbol efektu uczenia się Sposób weryfikacji efektu uczenia się Forma zajęć na której zachodzi weryfikacja
EU1 egzamin pisemny W
EU2 egzamin pisemny W
EU3 sprawdzian na ćwiczeniach, wejściówki na Ps Ć, Ps
EU4 sprawdzian z ćwiczeń, wejściówki i sprawozdania z Ps Ć, Ps
Bilans nakładu pracy studenta (w godzinach) Liczba godz.
Wyliczenie
1 - Udział w wykładach 30
2 - Udział w ćwiczeniach audytoryjnych i pracowni specjalistycznej 30
3 - Opracowanie sprawozdań z pracowni i wykonanie zadań domowych (prac domowych) 30
4 - Przygotowanie do ćwiczeń, pracowni specjalistycznej i sprawdzianów z ćwiczeń 18
5 - Udział w konsultacjach 5
6 - Przygotowanie do egzaminu 10
7 - Obecność na egzaminie 2
RAZEM: 125
Wskaźniki ilościowe GODZINY ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 67
(7)+(1)+(2)+(5)
2.7
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 78
(3)+(2)+(4)
3.1
Literatura podstawowa

1. K. Amborski, Podstawy metod optymailzacji, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2009.
2. A. Stachurski, A. P. Wierzbicki, Podstawy optymalizacji, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001.
3. J. Palczewski, Optymalizacja II, Uniwersytet Warszawski 2014,
http://mst.mimuw.edu.pl/lecture.php?lecture=op2
4. M. A. Lachowicz, Teoria sterowania, Uniwersytet Warszawski, 2012,
http://mst.mimuw.edu.pl/lecture.php?lecture=tst
5. J. Kusiak, A. Danielewska-Tułecka, P. Oprocha, Optymalizacja : wybrane metody z przykładami zastosowań, Wydaw. Naukowe PWN, Warszawa 2019.

Literatura uzupełniająca

1. W. Findeisen, J. Szymanowski, A. Wierzbicki, Teoria i metody obliczeniowe optymalizacji, PWN, Warszawa 1980.
2. J. Seidler, A. Badach, W. Molisz, Metody rozwiązywania zadań optymalizacji, WNT, Warszawa 1980.
3. M. Brdyś, A. Ruszczyński, Metody optymalizacji w zadaniach, WNT, Warszawa 1985.

Jednostka realizująca Katedra Matematyki Data opracowania programu
Program opracował(a) dr hab. Agnieszka Malinowska 2021.04.20