Wydział Informatyki
Kierunek studiów Informatyka Poziom i forma studiów pierwszego stopnia inżynierskie stacjonarne
Specjalność / Ścieżka dyplomowania --- Profil kształcenia ogólnoakademicki
Nazwa przedmiotu Wybrane zagadnienia z ekonometrii i prognozowania gospodarczego Kod przedmiotu INF1WZE
Rodzaj przedmiotu obieralny
Forma zajęć i liczba godzin W Ć L P Ps T S Semestr 5
26 30 Punkty ECTS 5
Przedmioty wprowadzające Algebra liniowa z geometrią analityczną (INF1ALG),   Analiza matematyczna (INF1AMA),   Metody probabilistyczne i statystyka (INF1MPS),  
Cele przedmiotu

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z wybranymi elementami modelowania ekonometrycznego m.in. dobór zmiennych objaśniających, estymacja parametrów strukturalnych modelu, badanie własności odchyleń losowych. Przedmiot kładzie również nacisk na prognozowanie i określanie dokładności prognoz uzyskanych m.in. za pomocą modelu ekonometrycznego, modeli trendu oraz modeli adaptacyjnych.

Treści programowe

Wykład:
1. Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego: struktura modelu ekonometrycznego, klasyfikacja modeli ekonometrycznych, zmienne i parametry modeli ekonometrycznych, etapy modelowanie ekonometrycznego.
2. Dobór zmiennych objaśniających do modelu liniowego: eliminowanie zmiennych quasi-stałych, metoda analizy macierzy współczynników korelacji, metoda analizy grafów, metoda Hellwiga, metoda Pawłowskiego.
3. Jednorównaniowy liniowy model ekonometryczny: klasyczna metoda najmniejszych kwadratów, ocena dopasowania modelu do danych empirycznych, badanie istotności parametrów strukturalnych.
4. Badanie własności odchyleń losowych: badanie losowości, badanie normalności rozkładu składnika losowego, badanie autokorelacji składnika losowego, badanie stałości wariancji składnika losowego.
5. Predykcja ekonometryczna: założenie teorii predykcji, mierniki dokładności predykcji, prognoza punktowa i przedziałowa.
6. Wybór postaci analitycznej modelu ekonometrycznego: estymacja modeli nieliniowych poprzez ich linearyzację, prognozowanie na podstawie modeli nieliniowych, dopuszczalność prognoz wyznaczonych z modeli nieliniowych.
7. Prognozowanie na podstawie klasycznych modeli trendu: szereg czasowy, dekompozycja szeregu czasowego, dopasowanie trendu do danych empirycznych, ekstrapolacja liniowej funkcji trendu, dopuszczalność prognozy, prognozowanie z wykorzystaniem nieliniowego modelu trendu, metoda trendów jednoimiennych okresów, modele wahań sezonowych.
8. Prognozowanie na podstawie modeli adaptacyjnych: metody naiwne, metoda średniej ruchomej, metody wyrównywania wykładniczego, metoda trendu pełzającego z wagami harmonicznymi.

Pracowania specjalistyczna:
1. Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego: struktura modelu ekonometrycznego, klasyfikacja modeli ekonometrycznych, zmienne i parametry modeli ekonometrycznych, etapy modelowanie ekonometrycznego.
2. Dobór zmiennych objaśniających do modelu liniowego: eliminowanie zmiennych quasi-stałych, metoda analizy macierzy współczynników korelacji, metoda analizy grafów, metoda Hellwiga, metoda Pawłowskiego.
3. Jednorównaniowy liniowy model ekonometryczny: klasyczna metoda najmniejszych kwadratów, ocena dopasowania modelu do danych empirycznych, badanie istotności parametrów strukturalnych.
4. Badanie własności odchyleń losowych: badanie losowości, badanie normalności rozkładu składnika losowego, badanie autokorelacji składnika losowego, badanie stałości wariancji składnika losowego.
5. Predykcja ekonometryczna: założenie teorii predykcji, mierniki dokładności predykcji, prognoza punktowa i przedziałowa.
6. Wybór postaci analitycznej modelu ekonometrycznego: estymacja modeli nieliniowych poprzez ich linearyzację, prognozowanie na podstawie modeli nieliniowych, dopuszczalność prognoz wyznaczonych z modeli nieliniowych.
7. Prognozowanie na podstawie klasycznych modeli trendu: szereg czasowy, dekompozycja szeregu czasowego, dopasowanie trendu do danych empirycznych, ekstrapolacja liniowej funkcji trendu, dopuszczalność prognozy, prognozowanie z wykorzystaniem nieliniowego modelu trendu, metoda trendów jednoimiennych okresów, modele wahań sezonowych.
8. Prognozowanie na podstawie modeli adaptacyjnych: metody naiwne, metoda średniej ruchomej, metody wyrównywania wykładniczego, metoda trendu pełzającego z wagami harmonicznymi.

Metody dydaktyczne

symulacja,   ćwiczenia laboratoryjne,   programowanie z użyciem komputera,   wykład konwersatoryjny,   wykład problemowy,  

Forma zaliczenia

W - zaliczenie z użyciem komputera: pytania otwarte
Ps - dwa kolokwia z użyciem arkusza kalkulacyjnego

Symbol efektu uczenia się Zakładane efekty uczenia się Odniesienie do kierunkowych efektów uczenia się
EU1 student zna i rozumie matematyczne podstawy modelowania ekonometrycznego oraz różne modele ekonometryczne INF1_W01
INF1_W14
EU2 student zna i rozumie podstawowe pojęcia z teorii prognozowania oraz posiada zaawansowaną wiedzę w zakresie zastosowań matematyki w prognozowaniu INF1_W01
INF1_W14
EU3 student potrafi zbudować model ekonometryczny, dokonać jego weryfikacji, interpretować parametry modelu INF1_U01
INF1_U10
INF1_U13
EU4 student potrafi wyznaczać prognozy na podstawie modeli ekonometrycznych, szeregów czasowych i modeli adaptacyjnych oraz ocenia jakość prognoz INF1_U01
INF1_U10
INF1_U13
EU5 student jest gotów do współpracy z innymi członkami zespołu w ramach projektów związanych z modelowaniem ekonometrycznym i prognozowaniem wielkości ekonomicznych INF1_K01
Symbol efektu uczenia się Sposób weryfikacji efektu uczenia się Forma zajęć na której zachodzi weryfikacja
EU1 test zaliczający wykład W
EU2 test zaliczający wykład W
EU3 kolokwia z użyciem arkusza kalkulacyjnego Ps
EU4 kolokwia z użyciem arkusza kalkulacyjnego Ps
EU5 zadania zespołowe Ps
Bilans nakładu pracy studenta (w godzinach) Liczba godz.
Wyliczenie
1 - udziałem w wykładach 26
2 - udziałem w innych formach zajęć 30
3 - udziałem w konsultacjach 4
4 - przygotowaniem do zaliczenia wykładu/egzaminu 10
5 - wykonaniem projektu 55
RAZEM: 125
Wskaźniki ilościowe GODZINY ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 60
(1)+(2)+(3)
2.4
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 85
(2)+(5)
3.4
Literatura podstawowa

1. B. Borkowski, H. Dudek, W. Szczesny, Ekonometria. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2007.
2. M. Cieślak (red): Prognozowanie gospodarcze: metody i zastosowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2011. "
3. A. Zeliaś, B. Pawełek, S. Wanat: Prognozowanie ekonometryczne, teoria, przykłady, zadania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2004.

Literatura uzupełniająca

1. A. Welfe, Ekonometria: metody i ich zastosowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2009.
2. M. Gruszczyński, M. Podgórska (red.), Ekonometria, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa, 2007.
3. B. Guzik, D. Appenzeller, W. Jurek, Prognozowanie i symulacje. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, 2007.

Jednostka realizująca Katedra Matematyki Data opracowania programu
Program opracował(a) dr Dariusz Kacprzak 2025.02.23